Kulturminneplan for Åmli kommune 2020-2024
Kulturminne er spor etter menneske til ulike tider.
Formålet med ein kommunal kulturminneplan er å gi ein oversikt over utvalde kulturminne i kommunen og vere eit kunnskapsgrunnlag for framtidig kulturminneforvaltning. På overordna nivå ønskjer ein å styrke kulturminna sin verdi som kjelde til oppleving, kunnskap og identitet.
Kulturminneplanen vil kunne gi eit grunnlag for å ivareta omsyn til kulturminne i kommunens planarbeid og saksbehandling og prioritere tiltak for å ta vare på sårbare kulturminne.
Kulturminneplanen vil også vere ein ressurs for formidling av kommunen sin kulturarv til innbyggarar og tilreisande.
Denne planen omfattar materielle, i hovudsak faste kulturminne innanfor følgande tema:
- Samferdsel: ferdselsvegar og jernbane
- Landbruk og ressursutnytting: skogbruk, jordbruk, jakt og fangst, jernverk/jernutvinning
- Krigsminne
Riksantikvaren si nettside med informasjon om kulturminner i kommunene
Stiftelsen Åmli bygdetun
Stiftelsen Åmli bygdetun er eigd av Åmli kommune, Åmli historielag og Åmli bygdekvinnelag, og har som formål å ta vare på og formidlar historie knytt til husmannsplassen Grånheia i Åmli sentrum.
Grånheia ligg like ved Beverborga barnehage og Åmli skule, og har barn og unge som ei prioritert målgruppe. Barnehagen og skulen deltek kvart år på ulike aktivitetar. Det blir også arrangert julemarknad og andre aktivitetsdagar.
Medlemskap i venneforeininga til Åmli bygdetun kostar 200 kr i året.
Ta kontakt med leiar i styret, Kari Hagelia Olstad, for meir informasjon.
Informasjonsbrosjyre om Åmli bygdetun (PDF, 488 kB)
Stiftinga Koppsåna kulturminne
Stiftinga Koppsåna kulturminne er eigd av Åmli kommune, Åmli historielag og Åmli skogeigarlag, og har som formål å ta vare på og formidle historie knytt til Baas-saga ved Koppsåna i nærleiken av Dølemo.
Kulturminna som Baas-saga omfattar er:
- Damanlegg/stem
- Skådammar for flòting
- Vassrenner for kvern og sag
- Sag med materialbu og kvern
Garden Baas som Koppsåna er ein del av, er ein av dei største skogbruksgardane (ca 11000 da) i Åmli kommune. Han ligg i vestre del av kommunen, knytt til elva Koppsåna, som er ein del av Tovdalsvassdraget.
Namnet Koppsåna er samansett av to ord: kopp som betyr hol og åna som betyr elva. Det tyder på at åna ligg holt.
Anlegget blei bygd i 1880-åra, dei gylne åra innan skipsfartsnæringa på Sørlandet. Tømmer frå dei indre bygder var ein viktig eksportartikkel. Innlandstømmeret var òg best eigna for bygging av seilskuter. Tømmer frå garden Baas blei kjøpt av trelasthandlerar i Kristiansandsområdet.
Samanlikna med andre sager i regionen er det spesielt på eit punkt Baas-saga skil seg ut. Skådammane for flòting er eit særeige kunstverk i seg sjølv. Det er opplevinga av heile anlegget som gjer Koppsåna Kulturminne så spanande og interessant.
Brosjyre Koppsåna kulturminne (PDF, 994 kB)